Witchella Stories: Summer Solstice, δώσε μου χαρά και ευημερία!

Τέτοιες μέρες, τέλη Ιουνίου, θυμάμαι από παιδί να περιμένω την νύχτα με τις φωτιές του Αι-Γιάννη του Φανιστή, για να πω πως είχαμε μπει για τα καλά στο καλοκαίρι.

Από νωρίς στις 24 Ιούνη στην Χίο, όπως και σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας, τα παιδιά στοιβάζαν ξερόκλαδα στα σταυροδρόμια και αργά την νύχτα οι κάτοικοι της γειτονιάς ή του χωριού πηδούσαν πάνω από τις φλόγες.

Σύμφωνα με την παράδοση, η πυρά αυτή έφερνε την κάθαρση, ίσως και καλή τύχη. Θυμάμαι την γιαγιά μου να με παίρνει από το χέρι να δούμε την φωτιά στο μοναδικό τρίστρατο της δικής μας γειτονιάς και τις σπίθες να σκάνε σαν πυροτεχνήματα μες την ζεστή νύχτα.

Είχα ακούσει να λένε πως τα κορίτσια εκείνη την νύχτα ονειρευόντουσαν αυτόν που θα τις παντρευτεί, σύμφωνα με την παράδοση μέσα από την οποία μας κλείνει το μάτι ο Μάντης Απόλλωνας, του οποίου την μαντική ικανότητα δανείζεται ο Φανιστής.

Δεν με ενδιέφεραν όλα αυτά. Εγώ ένιωθα την αγριάδα των μικρών νυκτόβιων πλασμάτων να ξυπνά μέσα μου. Πίστευα πως ήταν η εποχή που τα βράδια τριγυρνούσανε τα ξωτικά, ήθελα να πάμε με την σκηνή να νυχτώσουμε στις έρημες παραλίες για να είμαι συνεχώς δίπλα στην θάλασσα, και παρακολουθούσα με χαρά τον ήλιο να μην δύει, να μην θέλει να δύσει, αυτές τις καυτές καλοκαιρινές νύχτες που μυρίζανε ρίγανη και άμμο.

Τώρα, ξέρω πως η γιορτή, ήταν ο τρόπος του τόπου μας να γιορτάζει την θερινή ισημερία, την στιγμή που σκαρφαλώνει ο ήλιος στο ζενίθ και στέκεται για λίγο (Sun Still), το λεγόμενο Solstice. Μια γιορτή που καταγράφεται τις ίδιες ακριβώς ημέρες σε ολόκληρη την Ευρώπη από την εποχή της Νεολιθικής εποχής.

Γιατί ο άνθρωπος έτσι λάτρεψε τον Θεό σε αυτόν τον πλανήτη, ως Ήλιο. Και οι θρησκείες που ήρθαν και χάθηκαν  και αυτές που υπάρχουν τώρα, αλλά και αυτές που θα έρθουν, πάντα βασισμένες στα φυσικά φαινόμενα θα είναι. Αφού είμαστε παιδιά του φυσικού κόσμου, και πάντα την ίδια ιστορία θα διηγούμαστε απλά με άλλα λόγια.

Αργότερα στην Αγγλία, σε μια άλλη ηλικία επισκέφθηκα τον προϊστορικό χώρο του Stonehenge, μιας από τις αρχαιότερες τοποθεσίες όπου ο άνθρωπος λάτρεψε τον ήλιο. Το δαχτυλίδι των πελώριων ογκόλιθων στέκεται ακόμη αγέρωχο μέσα στην αχανή πεδιάδα του Salisbury, από το 3100 πχ. θυμίζοντας τις κολώνες των δικών μας μεταγενέστερων ναών. Σύμφωνα με κάποια θεωρία, το Stonehenge αποτελούσε ένα είδος αστεροσκοπείου, καθώς και τόπο λατρείας και ταφής.

Συχνά σκέφτομαι εκείνους τους ανθρώπους που το έκτισαν με τόσο κόπο, να μαζεύονται εκεί κατά το θερινό ηλιοστάσιο, παρά τον άνεμο που λυσσομανά στην πεδιάδα καθώς δεν υπάρχει λόφος ή δέντρα για να τον εμποδίσουν, για να παρακολουθήσουν τον ήλιο να δύει ανάμεσα στους κεντρικούς ογκόλιθους, και να τον καλωσορίσουν πάλι την αυγή. Τι προσευχόντουσαν άραγε; Τι προσδοκούσαν;

Το Θερινό Ηλιοστάσιο στην Αγγλία το ονομάζουν και Μεσοκαλόκαιρο, Midsummer, και ας είναι αρκετά κρύος ο δικός τους Ιούνης. Η μέρα δεν παύει να κρύβει άπειρη μαγεία καθώς εκεί νυχτώνει ακόμη αργότερα από ότι στην χώρα μας. Και αν κάπου βασιλεύουν πράγματι τα ξωτικά αυτές τις ημέρες είναι στα λιβάδια και τα ποτάμια, στους κήπους με τα ρόδα, και γύρω από τις οξιές του πράσινου νησιού.

Όλα αυτά τριγυρίζουν στον νου μου κάθε φορά που πλησιάζει το Solstice, που φέτος θα σημειωθεί την Πέμπτη 20 του Ιούνη, με την Πανσέληνο στον Αιγόκερο να ακολουθεί την επόμενη βραδιά, σηματοδοτώντας μια νέα αρχή.

Στις πόλεις της Ελλάδας σήμερα, ξεχνάμε να γιορτάσουμε το Ηλιοστάσιο, έχοντας πείσει τους εαυτούς μας πως το καλοκαίρι είναι κάπου αλλού, όπου ίσως καταφέρουμε να φτάσουμε δέκα μέρες τον Αύγουστο. Κι έτσι, συνηθίζουμε να πιστεύουμε πως ζούμε εξόριστοι από την φύση, δημιουργώντας μέσα μας μια τεχνητή έλλειψη.

Στην πραγματικότητα, η λατρεία του Ήλιου είναι μια  αρχέγονη ορμή, που τίποτα δεν μπορεί να σιγάσει, όπου και αν ζεις. Γιατί η φύση είμαστε εμείς και ο ήλιος είναι η ζωή. Όπου και να βρίσκεσαι το καλοκαίρι ανασαίνει στα δέντρα, επάνω από το γρασίδι και το υμνούν οι μέλισσες και τα πουλιά.

Μην ξεχάσεις λοιπόν την Πέμπτη το βράδυ, να ανάψεις την δική σου μικρή φωτιά ακόμη και αν είναι ένα κερί και να κοιτάξεις με αγάπη τον κόσμο γύρω σου. Είμαστε πλασμένοι από αλάτι σαν την θάλασσα, από χώμα και από την φωτιά του ήλιου. Και έτσι κοιτάμε ακόμη ψηλά αυτές τις ημέρες και κάνουμε τις ίδιες προσευχές με όλους μας τους προγόνους.

«Πάρε ό,τι εμποδίζει την χαρά μου.

Ό,τι εμποδίζει την ευημερία μου.

Δώσε μου χαρά και ευημερία».

Κλείσε τα μάτια και πες αυτά τα λόγια τρεις φορές. Δεν θα μπορούσες να ζητήσεις περισσότερα ή λιγότερα από το φετινό ηλιοστάσιο.

Happy Solstice,

Witchella