Ένα βήμα πίσω από τα τραύματά μας

Γράφει η Βασιλική Παπαγιαννάκη,

Πόσες φορές ακολούθησες τους δεσμούς των τραυμάτων σου και μέσα από αυτόν τον δεσμό κλείστηκες σε μια μάταιη επανάληψη του ίδιου, παλιού μοτίβου στη ζωή σου; Θα υποθέσω απλά πως κι εσύ όπως κι εγώ, όπως όλοι μας, έχεις αισθανθεί τη βαθιά επιρροή που ασκεί ένα τραύμα στον ψυχισμό μας. Είναι σα να είμαστε στη μέση ενός κύκλου από τον οποίο νομίζουμε πως δεν μπορούμε να γλιτώσουμε. Και όμως, μπορούμε.

Ο κάθε επαναλαμβανόμενος κύκλος σταματά τη στιγμή που θα επιτρέψουμε στον εαυτό μας να πάρει απόσταση από αυτόν, να κάνει ένα βήμα πίσω αρχικά κι έπειτα να τον σπάσει για να μπορέσει να αναπνεύσει ξανά. Αυτό το βήμα όμως έχει μια παγίδα. Πολλές φορές οι άνθρωποι δεν θέλουμε να απαλλαγούμε από τα τραύματά μας, όσο και αν μας καταστρέφουν. Όχι από ανημποριά, αλλά από προσκόλληση στον ίδιο τον πόνο.

Η εξάρτηση σ’ ένα τραύμα, σε μια τραυματική και κακοποιητική κατάσταση, μπορεί να είναι τόσο ισχυρή ώστε να δημιουργήσει μια ομίχλη, μια θολούρα στο μυαλό μας. Μοιάζει πως όλος μας ο κόσμος είναι αυτός ο τραυματικός κύκλος, σταδιακά γινόμαστε όλο και πιο μικροί κι ίσως ακόμα και ανίσχυροι στο δικό μας μυαλό. Η ευτυχία μας σιγά σιγά νομίζουμε πως είναι αδύνατον να επιτευχθεί έξω από αυτόν τον κύκλο, οι στιγμές ευτυχίας που προσπαθούμε να αντλήσουμε από τον τραυματικό αυτόν δεσμό όλο και μειώνονται και είναι στην ουσία η ίδια η καταστροφή μας.

Η παγίδα, που είναι δεμένη με αυτήν την παύση που χρειάζεται να κάνουμε για να πάρουμε απόσταση, είναι η στιγμή που το μυαλό ζητά απαντήσεις για τα πάντα, επειδή αρχίζει επιτέλους να τα βλέπει από λίγο πιο μακριά. «Γιατί μας πλήγωσαν; Γιατί μας φέρθηκαν έτσι; Γιατί μας χειρίστηκαν; Πόσα ψέματα είπαν για να πάρουν αυτό που ήθελαν; Γιατί να τους εμπιστευτούμε; Τι θα κάνουμε με την πληγή αν φύγουμε; Θα καταλάβουν ποτέ;»

Ατέρμονες ερωτήσεις και αναλύσεις με κυρίαρχο ένα γιατί. Η πιο ευάλωτη στιγμή μας είναι αυτή και η μεγαλύτερη προσπάθεια που πρέπει να κάνουμε και που είναι σίγουρο πως τελικά θα μας σώσει, είναι να μην διεκδικήσουμε καν όλες αυτές τις απαντήσεις. Άλλωστε η πιο σοφή κουβέντα που έχω ακούσει για όλα αυτά τα βασανιστικά γιατί που παίζουν στο μυαλό μας είναι Γιατί έτσι! Τόσο απλά. Δεν υπάρχει κάτι άλλο να ακούσεις άξιο για να σε κρατήσει ξανά εκεί.

Μέσα σε αυτό το βήμα πίσω λοιπόν είναι που κρύβεται η ευκαιρία να ξεκολλήσουμε το μυαλό μας και να δούμε την πραγματικότητα κατάματα. Και η πραγματικότητα είναι πως όσο μένεις μέσα σε μια κακοποιητική ή τραυματική κατάσταση κακοποιείς και καταστρέφεις εσύ ο ίδιος πρώτος τον εαυτό σου, και δεν θα καταφέρεις ποτέ να θεραπευτείς σε αυτό το περιβάλλον όσα κι αν υπομένεις. Κανένα λουλούδι δεν ανθίζει στο λάθος περιβάλλον, όσο νερό κι αν του βάλεις αν το μέρος που βρίσκεται δεν το βοηθάει και δεν είναι το κατάλληλο γι’ αυτό δεν θα ανθίσει ποτέ του εκεί.

Μόλις πάρεις την απόσταση που χρειάζεσαι, μετά είναι η στιγμή να σπάσεις τον κύκλο της επανάληψης και να βγεις. Άστα όλα όπως είναι, μην πάρεις τίποτα μαζί σου εκτός από τον εαυτό σου και την ενέργεια σου πίσω, βγες από εκεί για να ανθίσεις όπως σου αξίζει. Κανένας άλλος δεν θα το κάνει για σένα, μόνο εσύ! Καθώς προχωράς προς την έξοδο μην ξεχάσεις να σε συγχωρέσεις και να σε ρωτήσεις μια τελευταία φορά: Γιατί το χρειάζομαι αυτό; Τι στ’ αλήθεια μου προσφέρει για να με υποβάλλω σε αυτήν τη διαδικασία ξανά και ξανά;

Να θυμάσαι να σου πεις την αλήθεια τη στιγμή της απάντησης, να σου το ψιθυρίσεις γενναία και αληθινά γιατί αυτή η απάντηση είναι που κρατά το κλειδί της απελευθέρωσής σου απ’ οτιδήποτε δεν σου κάνει καλό. Μόλις σου το απαντήσεις θα καταλάβεις πως τίποτα δεν αξίζει πραγματικά τόσο αν είναι να σε κάνει να χάνεις τον ίδιο σου εαυτό. Δεν χρειάζεται να μένεις πια εκεί. Δεν χρειάζεσαι να αναβιώνεις ξανά και ξανά το ίδιο τραύμα! Χρειάζεται να πάρεις απλά το μάθημα που έχει να σου προσφέρει. Χρειάζεσαι να σε αγαπήσεις και να σου υποσχεθείς πως θα πας την ψυχή σου κάπου καλύτερα! Την πληγή, δυστυχώς, την κουβαλάμε όλοι μέσα μας… μα είναι αλλιώς η ζωή έξω από αυτόν τον κύκλο πίστεψέ με..

Και το πιο σημαντικό: θα είσαι ελεύθερος και όχι δέσμιος των τραυμάτων σου.