Δημήτρης Δημόπουλος: Η κωμωδία ισούται με την τραγωδία συν χρόνο και χώρο

Ο Δημήτρης Δημόπουλος, ένας από τους “μπαμπάδες” του ελληνικού stand up, είναι από αυτές τις περιπτώσεις καλλιτεχνών που όσο απολαμβάνεις να βλέπεις επί σκηνής -και να λύνεσαι στα γέλια έως να στάξουν δάκρυα!- άλλο τόσο απολαμβάνεις να συζητάς μαζί τους.

Με αφορμή τον τελευταίο κύκλο παραστάσεων της ανατρεπτικής του ¨Καφρόκρεμας” στην Κρήτη τον Ιούλιο, σκεφτήκαμε ότι θα είχε ενδιαφέρον να κουβεντιάσουμε για την κωμωδία, τα όριά της -αν υπάρχουν-, τη δημιουργία, τα κόκκινα πανιά, τη λογοκρισία και όχι μόνο.

Τελικά, οι κωμικοί είναι «φωτεινοί άνθρωποι»; Μπορούμε να κάνουμε πλάκα με όλα; Που συμβαίνει η Μαγεία στην κωμωδία; Καθίστε αναπαυτικά όπου κι αν είστε και απολαύστε τον. Κι αν τυχαίνει να είστε από την κούκλα Κρήτη, ή βρεθείτε τον Ιούλιο εκεί, στο τέλος της συζήτησής μας θα βρείτε λεπτομέρειες για την παράστασή του.

He is Magic, are you ready?

ΜΓ: Πολλοί άνθρωποι έχουν την εντύπωση ότι οι κωμικοί ακριβώς επειδή γράφουν και λένε αστεία στις παραστάσεις είναι και «φωτεινοί άνθρωποι». Εσύ Δημήτρη, που το ζεις από μέσα… τι λες;!

ΔΔ: Θα έλεγα πως είμαστε φωτισμένοι άνθρωποι, καθώς στη σκηνή μας βαράει συνέχεια ένας προβολέας. Οι κωμικοί είμαστε όπως οι πολλοί άνθρωποι που έχουν την εντύπωση που αναφέρεις: άνθρωποι. Οπότε έχουμε και τις φωτεινές μας στιγμές, έχουμε και τις σκοτεινές μας στιγμές.

Αυτό που δημιουργεί αυτήν την αίσθηση είναι μάλλον η εντύπωση που δημιουργείται από την ώρα που το κοινό μας βλέπει στη δουλειά μας και που μάλλον είναι μια εντύπωση που τους χαρακτηρίζει στα μάτια μας.

ΜΓ: Τι σε οδήγησε στην Τέχνη του stand up;

ΔΔ: Ήθελα να βγω στη σκηνή και να τα πω! Τόσο απλά, τόσο ανθρώπινα. Γνώριζα πως υπήρχαν οι «Νύχτες Κωμωδίας» και χωρίς να έχω πάει ποτέ να δω παράσταση σταντ-απ, αποφάσισα να πάω να δώσω ακρόαση και να δοκιμαστώ επί σκηνής στο είδος. Όλα αυτά έγιναν το 1996, όπου και ανέβηκα για πρώτη φορά επαγγελματικά στη σκηνή.

ΜΓ: Πόσο κοντά ή μακριά είναι η περσόνα που βλέπουμε στη σκηνή με τον πραγματικό εαυτό σου;

ΔΔ: Σίγουρα πολλά στοιχεία της προσωπικότητας μου αποτυπώνονται μεγεθυμένα στο σταντ-απ, κάποια άλλα πάλι πιο αμβλυμμένα, υπάρχουν και στοιχεία που είναι εντελώς μυθοπλαστικά, αλλά που μάλλον έχουν κάποια βάση στον πραγματικό μου εαυτό.

Ειλικρινά αυτή είναι μια ερώτηση που θα έπρεπε να την απαντήσουν οι οικείοι μου… Το θέμα είναι αν θέλω να την απαντήσουν και να διαβάσω τι απάντησαν!

ΜΓ: Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι «δεν μπορείς να κάνεις πλάκα με όλα». Τι έχεις να πεις για αυτό; Υπάρχει κάποιο «κόκκινο πανί» θεματικά για σένα που δε θα άγγιζες ποτέ;

ΔΔ: Ένα, ένα! Εννοείται πως μπορείς να κάνεις χιούμορ με τα πάντα, το θέμα είναι αν υπάρχουν οι συνθήκες για να γίνει το χιούμορ αντιληπτό ως τέτοιο: ο χώρος, ο χρόνος, ο πομπός, οι δέκτες και η πρόθεση του εκφερόμενου λόγου αποτελούν πολύ βασικά στοιχεία ώστε ό,τι ειπωθεί να εκληφθεί ως χιούμορ.

Είναι προφανές πως το χιούμορ, από τη στιγμή που αποτελεί δημόσιο λόγο, θα εκτιμηθεί, θα κριθεί και θα σχολιαστεί. Τώρα, κάθε σταντ-απ κωμικός έχει τα δικά του «κόκκινα πανιά» και αυτό είναι κάτι που αποτελεί κομμάτι της καλλιτεχνικής δημιουργίας και έκφρασης.

Το ζήτημα είναι αν αυτά τα «κόκκινα πανιά» φοριούνται στους δημιουργούς ή ακόμα χειρότερα χρησιμοποιούνται για να τους φιμώσουν. Τότε έχουμε να κάνουμε με μια εξωγενή παρέμβαση στη δημιουργική διαδικασία που αποτελεί λογοκρισία.

ΜΓ: Καθημερινά γινόμαστε θεατές και πολλές φορές πρωταγωνιστές όχι και τόσο ευχάριστων περιστατικών. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να αντλήσεις το «μάθημα» μέσα από κάτι φαινομενικά σκληρό και… να το κάνεις κωμωδία;

ΔΔ: Ίσως έχεις ακούσει αυτό το «η κωμωδία ισούται με την τραγωδία συν χρόνο». Εγώ θα πρόσθετα σε αυτό και τον χώρο. Όσο περισσότερο απομακρυνόμαστε από ένα τραγικό συμβάν, είτε χρονικά, είτε χωρικά, τόσο πιο εύκολο μας είναι να παρατηρήσουμε το συμβάν και να βρούμε τις ρωγμές αυτές που θα μας βοηθήσουν να εισχωρήσουμε στα κωμικά στοιχεία του.

Οπότε μπορεί να είναι δύσκολο σε κάποιον που βιώνει κάτι άσχημο να κάνει αμέσως ένα αστείο γι’ αυτό, όπως μπορεί να είναι πολύ εύκολο για κάποιον που βρίσκεται εκτός και το παρατηρεί να το σχολιάσει αμέσως.

Προσωπικά, είναι φορές που μπορεί να κάνω ένα αστείο επί τόπου σε μια δυσάρεστη κατάσταση και να ακούσω αμέσως το «ρε Δημήτρη, δεν είναι η ώρα για αστεία!». Τι να κάνω, η επαγγελματική διαστροφή! Ή μήπως η διαστροφή μου που έγινε επάγγελμα;…

ΜΓ: Η «Καφρόκρεμα» χαρακτηρίστηκε ως η πιο ανατρεπτική παράστασή σου έως σήμερα. Μίλησέ μας λίγο για αυτή… Τι την κάνει αλήθεια «ανατρεπτική»;

ΔΔ: Νομίζω πως είναι ο μονόλογός μου που πήρα τα «κόκκινα πανιά» μου που έλεγες πριν και τα έκανα μπουγάδα! Είναι για μένα η πιο ανατρεπτική μου παράσταση σταντ-απ ως τώρα γιατί έβαλα τον εαυτό μου στα άκρα να γράψει και να μιλήσει για πράγματα που με απασχολούν χωρίς να φιλτράρω τι θέλω να πω.

Προέκυψε έτσι ένα κείμενο που απέχει κάμποσο από την περσόνα του «Αντί Διδακτορικού» αλλά που είναι ίσως πιο κοντά σε εμένα, για να σου απαντήσω και πάλι στην ερώτηση που μου έκανες πριν.

ΜΓ: Και… έφυγες για Κρήτη! Ότι πρέπει για καλοκαιράκι…

ΔΔ: Έφυγα για Κρήτη, για τη μεγαλύτερη περιοδεία που έχω κάνει ως τώρα στο νησί: Χανιά, Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Άγιος Νικόλαος και Σητεία. Αυτό δεν σημαίνει όμως πως θα κάνω διακοπές, για δουλειά πάω.

Για να καταλάβεις, η χαρά μου για την περιοδεία αυτή είναι που οι πόλεις προγραμματίστηκαν με τη σειρά που τις αναφέρω και έτσι δεν θα κάνω μπρος-πίσω το νησί όπως άλλες φορές.

Το πρόγραμμα στις περιοδείες είναι: ξυπνάω, μετακινούμαι, ξεκουράζομαι, παίζω, κοιμάμαι και πάλι από την αρχή. Οπότε τη θάλασσα μάλλον θα τη δω κατά την προσγείωση και την απογείωση και από τα ΚΤΕΛ, αν καθίσω από τη σωστή μεριά.

ΜΓ: Ποιο βαθύτερο, δικό σου σκοπό υπηρετείς μέσω της Τέχνης σου;

ΔΔ: Την ανάγκη που έχουμε οι άνθρωποι να συνδεθούμε και να επικοινωνούμε.

ΜΓ: Φεύγοντας οι θεατές από την παράστασή σου… τι πιστεύεις ότι κρατάνε;

ΔΔ: Ειλικρινά, δεν ξέρω! Είναι τόσο έντονη η σύνδεση που έχουμε κατά τη διάρκεια της παράστασης που ελπίζω να κρατάνε τουλάχιστον το πόσο ωραία περάσαμε για αυτή τη μιάμιση ώρα που ήμασταν παρέα.

Ξέρω να σου πω τι κρατώ εγώ, φεύγοντας οι θεατές από την παράστασή μου: μια απίστευτη ευφορία και τη γνώση πως θα πρέπει να περάσει τουλάχιστον ένα τρίωρο ώστε να περάσει η υπερέντασή μου και να μπορέσω να κοιμηθώ. Που πρέπει να κοιμηθώ γιατί είπαμε: έχω περιοδεία, δεν έχω διακοπές!

ΜΓ: Και… τι θα ήθελες να κρατάνε; (!)

ΔΔ: Αν έστω και μία ή ένας σε κάθε παράσταση φεύγει λίγο προβληματισμένος με κάποια από τα ζητήματα που θίγω στην παράσταση, θα είμαι χαρούμενος.

Όμως το τι κρατάει ο κάθε θεατής μετά από μια παράσταση είναι προσωπική του υπόθεση, σκέφτομαι και τον εαυτό μου πόσες φορές μπορεί να έχω κρατήσει κάτι ως θεατής που να μην ήταν καν στις προθέσεις των δημιουργών. Οπότε, ξέρεις τι; Θα ήθελα να κρατάνε αυτό που θα τους φανεί χρήσιμο και θα τους βοηθήσει, ανεξαρτήτως του τι ήθελα να πω εγώ.

ΜΓ: Μαγεία είναι…

ΔΔ: Να μπορείς να κοιμάσαι ήρεμος το βράδυ. Και δεν το λέω επειδή μου αρέσει ο ύπνος, το λέω επειδή είναι πολύ σημαντικό να μπορείς να πέφτεις για ύπνο χωρίς έγνοιες και σκοτούρες.

Που σημαίνει πως μέχρι να επιστρέψω από την περιοδεία, δεν θα κοιμάμαι καλά από το άγχος για το πώς θα πάνε οι παραστάσεις και μη χάσω κάνα λεωφορείο, τέλεια, θα ξανακοιμηθώ όταν γυρίσω Αθήνα!

Η Καφρόκρεμα καταφθάνει στην Κρήτη από 12 έως 16 Ιουλίου 2022!

12/7, Χανιά, Βενιζέλειο Ωδείο Χανίων, Αίθουσα «Μανώλης Σκουλούδης»
13/7, Ρέθυμνο, Cineland Παντελής
14/7, Ηράκλειο, Θέατρο Τεχνόπολις
15/7, Άγιος Νικόλαος, Arodo
16/7, Σητεία, The Wall Music Bar

Σημεία προπώλησης: viva.gr και στα κατά τόπους ταμεία.