Μήπως έχεις πέσει στην παγίδα του φόβου της επιτυχίας;

Ο φόβος των ανθρώπων όσον αφορά την αποτυχία είναι γνωστός. Φοβόμαστε την αποτυχία είτε γιατί φοβόμαστε να αντιμετωπίσουμε τα συναισθήματα που θα έρθουν από αυτήν, είτε γιατί φοβόμαστε πως οι άλλοι δεν θα μας αγαπούν εάν αποτύχουμε ή δεν θα ανήκουμε.

Ο φόβος της επιτυχίας όμως δεν είναι τόσο γνωστός. Δεν πηγαίνει ο νους μας πως μέσα στην επιτυχία θα μπορούσε να υπάρχει κάτι που εμείς θα φοβόμασταν.

Η επιτυχία δημιουργεί προσδοκία

Οι άνθρωποι μαθαίνουν πως όταν πετυχαίνουν κατ’ εξακολούθηση τους στόχους τους αποκτούν αυτόματα την ταμπέλα του δυνατού και ικανού που αυτό τελικά μακροπρόθεσμα γίνεται βάρος για τους ίδιους. Φαίνεται σαν η επιτυχία, τελικά, να στερεί από το άτομο την πιθανότητα της αποτυχίας και μαζί με αυτήν και το δικαίωμά του να είναι άνθρωπος.

Μέχρι τώρα έχουμε μάθει να υπερασπιζόμαστε την επιτυχία μας αλλά την αποτυχία μας, όχι. Περισσότερο φαίνεται να τρέχουμε αντίθετα προς αυτήν παρά να προσπαθούμε να την κατανοήσουμε και να την εντάξουμε στα πιθανά που μπορεί να συμβούν σαν κάτι φυσιολογικό μέσα σε μια διαδικασία.

Gordon’s Theory

Στην εκπαίδευση αποτελεσματικού γονέα ο Thomas Gordon αναφέρει πως όταν δυο γονείς επαινούν συνεχώς το παιδί τους και του τονίζουν το πόσο καλό και ικανό είναι σε όλα, τελικά αυτό λειτουργεί σαν εμπόδιο στην επικοινωνία των γονιών με το παιδί και το κάνει να νιώθει πως οι γονείς του έχουν δημιουργήσει την προσδοκία πως εκείνο πάντα θα είναι ικανό και αποτελεσματικό και όχι αυθεντικό.

Η λέξη αυθεντικό εδώ, αποτελεί το κλειδί για να νιώσει ασφάλεια το παιδί και να κατανοήσει τον εαυτό του. Έτσι, το παιδί αισθάνεται πως για να πάρει την αγάπη και τον θαυμασμό, θα πρέπει να ανταποκρίνεται πάντα στις προσδοκίες των γονιών του, δημιουργώντας μια σχέση εξάρτησης και άγχους από το αποτέλεσμα και την επιτυχία γιατί από αυτήν κρίνεται το αν θα το θαυμάσουν οι σημαντικοί του άλλοι.

Περί αυθεντικότητας

Αναλύοντας την αυθεντικότητα, θα λέγαμε πως η επιτυχία όπως και η αποτυχία χρειάζεται να προβάλουν την αυθεντικότητα του ατόμου, δηλαδή μέσω της μεν ή της δε κατάστασης το άτομο να μπορεί να κατανοήσει το ποιο είναι και το ποια δικά του αυθεντικά χαρακτηριστικά το οδήγησαν είτε στην επιτυχία, είτε στην αποτυχία.

Το άτομο έτσι θα έχει σαν σκοπό να κατανοήσει τον εαυτό του μέσα από τη διαδικασία και όχι να κυνηγά την επιτυχία και να φοβάται την αποτυχία γιατί και οι δυο καταστάσεις εξυπηρετούν για να συνδεθεί με τον δικό του μοναδικό εαυτό.

Ένα παιδί που έχει μάθει πως θα έχει την αγάπη και τη στήριξη των γονιών του ανεξάρτητα από το αν πετύχει ή αποτύχει θα γίνει ένας ενήλικας που θα ξεπερνά γρηγορότερα τις αποτυχίες όπως και θα δέχεται ευκολότερα τις επιτυχίες του χωρίς να προσκολλάται και να εξαρτάται από αυτές.

Εστίασε στο ταξίδι και όχι στο αποτέλεσμα

Χρειάζεται να θυμόμαστε πως όταν επαναλαμβάνουμε συνεχώς σε κάποιον το πόσο καλός, δυνατός και ικανός είναι σε κάτι, αυτό υποσυνείδητα και σε εμάς και σε αυτόν λειτουργεί αντίθετα δηλαδή μας δημιουργεί απόσταση και όχι γέφυρα στην επικοινωνία.

Χρειάζεται να εστιάζουμε περισσότερο στα χαρακτηριστικά του ατόμου και όχι στο αποτέλεσμα, δηλαδή αντί να πούμε: «είμαι σίγουρη ότι θα κερδίσεις στον αγώνα», μπορούμε να πούμε: «είμαι περήφανη για το πόσο δούλεψες για να είσαι καλός στον αγώνα».

Με αυτόν τον τρόπο, θα μάθουμε να εστιάζουμε στην προσπάθεια που έχουμε κάνει και όχι μόνο στο αποτέλεσμα εκμηδενίζοντας την προσπάθειά μας. Αυτό, θα μας φέρει σε επαφή με τις δεξιότητες που έχουμε αναπτύξει και θα κατανοήσουμε πως η αποτυχία είναι κάτι φυσιολογικό και η επιτυχία δεν είναι πάντα το ζητούμενο και δεν μας χαρακτηρίζει.

Αυτό που τελικά μας χαρακτηρίζει, είναι οι δεξιότητες μας.