Πόσο ισότιμα είναι τελικά τα μέλη της οικογένειάς σου;

Σήμερα θα ήθελα να σου μιλήσω για την οικογενειακή ιεραρχία, διαφορετικά για το σύστημα που τοποθετεί τα μέλη της οικογένειας σε ιεραρχία και σημαντικότητα.

Όπως σου το λέω, θα πεις «μα καλά αφού όλα τα μέλη είναι σημαντικά» και εγώ θα συμφωνήσω μαζί σου, όμως θα δεις πως η ελληνική -και όχι μόνο- οικογένεια δεν είναι φτιαγμένη με το να είναι ισότιμα όλα τα μέλη της, ακόμη κι αν φαίνεται έτσι.

«Στο απυρόβλητο»

Στις περισσότερες οικογένειες, παρατηρούμε πως, συνήθως, υπάρχει κάποιο μέλος που είναι στο απυρόβλητο. Αυτό μπορεί να είναι μια μαμά, ένας μπαμπάς, ο αδερφός, η γιαγιά ή ο παππούς. Δηλαδή, δεν υπάρχει συγκεκριμένο τέτοιο μέλος, μπορεί να μπει ο καθένας σε αυτόν τον ρόλο, όπου είναι σαν να ορίζει τους νόμους μέσα στην οικογένεια.

Κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει με αυτόν/η, η γνώμη του/της καθορίζει τα αποτελέσματα ακόμη και τις ζωές των άλλων και δεν είναι εύκολο κάποιο άλλο μέλος να του φέρει αντίρρηση, πολλές φορές είναι δύσκολο και να υπάρχει συζήτηση με αυτό το άτομο.

Ο λόγος που υπάρχει αυτή η ναρκισσιστική στάση είναι επειδή κανείς δεν αναγνώρισε αυτό το μοναρχικό, ιεραρχικό σύστημα ως τώρα και όλοι ακολουθούν την ίδια συμπεριφορά χωρίς κανείς να αμφισβητήσει αυτό που συμβαίνει και έτσι όλοι οι υπόλοιποι δίνουν την ενέργειά τους ασυνείδητα σε αυτό το άτομο.

Αυταξία, σημαντικότητα, αφύπνιση

Αυτό το άτομο στην οικογένεια συνήθως έχει βαθιά τραύματα αυταξίας και σημαντικότητας και γι’ αυτό θέλει να μένει και σε αυτή τη θέση του κυρίαρχου. Στην πραγματικότητα αυτό το άτομο είναι δειλό, χωρίς θάρρος και με έντονη την ανάγκη για έλεγχο. Θέλει να διατηρεί ένα χαμηλό προφίλ αλλά όταν κάτι δεν πηγαίνει με βάση τις δικές του αρχές και προτιμήσεις ασκεί έντονη κριτική και γίνεται αφοριστικό επειδή δυσκολεύεται να δεχτεί ισότιμα την αλήθεια του άλλου ως εξίσου σημαντική.

Αυτό που χρειάζεται να γίνει εδώ είναι να αφυπνιστούν τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Να δουλέψουν ψυχοθεραπευτικά με τον εαυτό τους και να μην φοβούνται να αναγνωρίσουν τα κακοποιητικά μοτίβα συμπεριφοράς που συμβαίνουν μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, αλλιώς το σπίτι τους θα είναι φυλακή και όχι άσυλο για αυτά.

Πλάνη VS. πραγματικότητα

Συνήθως, σε τέτοια οικογενειακά σχήματα τα μέλη έχουν μεγαλώσει με την ψευδαίσθηση πως χρειάζονται αυτά τα άτομα και πως χωρίς αυτά θα πεθάνουν, θα καταστραφούν ή θα δυστυχήσουν. Αυτό είναι μόνο πλάνη γιατί δεν ισχύει καθόλου στην πραγματικότητα. Οι άνθρωποι που κάνουν τους άλλους να νιώθουν ότι χωρίς αυτούς οι άλλοι θα δυστυχήσουν είναι τελικά οι ίδιοι που φοβούνται τη μοναξιά και είναι οι ίδιοι μέσα τους δυστυχισμένοι.

Τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας όσο ενηλικιώνονται και δουλεύουν με τον εαυτό τους χρειάζεται να έχουν θάρρος για να αναγνωρίσουν τα κακοποιητικά μοτίβα συμπεριφοράς της οικογένειας και να μη συμμετέχουν σιωπηλά σε αυτά.

Η κακοποίηση είναι μια βαριά λέξη για την ελληνική οικογένεια και οι άνθρωποι δυσκολεύονται να την πουν ακόμη κι αν ταλαιπωρούνται από αυτή. Σαν κοινωνία όμως εξελισσόμαστε και υπάρχουν εύκολα τρόποι να αλλάξει η δομή της οικογένειας μέσα από τις δικές μας προσωπικές επιλογές χωρίς φόβο αλλά με θάρρος.