Πώς μπορούμε να ενδυναμώσουμε ουσιαστικά η μια την άλλη;

«Έχουν ξεφύγει τελείως οι νέες κοπέλες. Τους ενδιαφέρει μόνο η καριέρα τους και για παιδιά ούτε λόγος», «Ξέρεις από πόσα κρεβάτια πέρασε για να φτάσει εκεί που είναι; Δε θες να ξέρεις!», «Δεν της κόβει σου λέω, έχει ποτίσει το ντεκαπάζ το μυαλό της».

Δεν είναι ατάκες μεσημεριανής, trash σειράς της δεκαετίας του ’90, ούτε σενάριο φανταστικό. Είναι λόγια από γυναίκες, για γυναίκες σε γυναίκες εν έτει 2025 και –δυστυχώς– μέρος της πραγματικότητας που ζούμε. Και μπορεί τα τελευταία χρόνια, με αφορμή και το κίνημα #MeToo, η ευαισθητοποίηση πάνω σε θέματα που αφορούν τη γυναικεία ενδυνάμωση να έχει αυξηθεί, όμως ξεκάθαρα έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας.

Δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε μόνο μια τράπουλα που ήδη έχει μοιραστεί και είναι εις βάρος μας, έχουμε να διαχειριστούμε και το «εμείς κι εμείς», το οποίο, αν με ρωτάς, είναι και το σημείο «κλειδί» που θα δημιουργήσει έναν αληθινό κοινωνικό αντίκτυπο. Ίσως να αφήσουμε στην άκρη τις θεωρίες λοιπόν και να δούμε πώς μπορούμε να ενδυναμώσουμε ουσιαστικά η μια την άλλη; Εννοώ, έμπρακτα.

Οι λέξεις έχουν βαρύτητα

«Στην δουλειά, όλο συζητάμε για #womenempowerment, κάνουμε mentoring και δράσεις περί ισότητας και την ίδια στιγμή αν ακούσεις πως μιλάμε μεταξύ μας, είναι για να τραβάς τα μαλλιά σου. Τελικά μας ενδιαφέρει όντως να αλληλοϋποστηριχτούμε;» μου λέει η φίλη μου Μαρία, HR Manager, εμφανώς απογοητευμένη και στα όρια να χάσει την ελπίδα της. Δεν την αδικώ. Έχουν υπάρξει αμέτρητες φορές που έχω αισθανθεί κι εγώ έτσι. Αμήχανη μπροστά σε πικρόχολες ατάκες «μεταξύ σοβαρού και αστείου», έτοιμη για μια αυτονόητη επανάσταση.

Οι λέξεις έχουνε βαρύτητα και δημιουργούν την κοινωνική πραγματικότητα που ζούμε. Δεν είναι αστείο να σχολιάσεις τα κιλά ή τα μαλλιά μου, ούτε είναι αστείο να σχολιάσω το ότι βγαίνεις με κάποιον δέκα χρόνια νεότερό σου. Η προσωπικότητα, οι επιλογές, τα θέλω, τα δικαιώματα, τα όνειρα και οι διεκδικήσεις μας δεν είναι «αστεία». Αστείο είναι να κυκλοφορείς με βατραχοπέδιλα στο δρόμο, ντυμένη μπανάνα, μήνα Μάρτη! Και τώρα που το σκέφτομαι και κάπως επικίνδυνο.

Μην είσαι ανταγωνιστική

Ο κόσμος είναι ήδη αρκετά δύσκολος για όλες μας και σε επαγγελματικό επίπεδο και σε προσωπικό. Και σχεδόν από την κοιλιά της μητέρας μας τα «πρέπει» που οφείλουμε να αποδεχτούμε «γιατί έτσι είναι», αμέτρητα. «Πρέπει να γίνεις λίγο πιο καπάτσα και διεκδικητική, που πήγε η αυτοπεποίθησή σου; Η Χριστίνα πήρε προαγωγή μέσα σε δύο χρόνια και σε λίγο θα τους διευθύνει όλους εκεί μέσα γιατί έχει τσαγανό κι εσύ ακόμα προσπαθείς με τον σταυρό στο χέρι. Πάρε μαθήματα!».

Ένας από τους λόγους που οι γυναίκες επικρίνονται (και) ως «ανταγωνιστικές», είναι ότι σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο μας δημιουργείται ενίοτε η αίσθηση ότι δεν υπάρχει χώρος για όλες μας. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Πες με ρομαντική και ουτοπίστρια, αλλά προσωπικά έχω δει γυναίκες να κάνουν θαύματα όταν αφήνουν στην άκρη τα «πρέπει» και τις απαρχαιωμένες πεποιθήσεις ολόκληρων γενεών που τις τοξικώνουν και απλώνουν το χέρι η μια στην άλλη. Και το πιστεύω: όταν στέλνουμε τον «επίπλαστο» ανταγωνισμό εκεί που του αξίζει και δημιουργούμε δίκτυα υποστήριξης, κερδίζουμε όλες. Δεν είμαστε –και δεν πρέπει– να είμαστε απέναντι.

Μοιράσου την ιστορία σου

Όποια κι αν είναι η επαγγελματική σου δραστηριότητα, όσο μεγάλο η μικρό κι αν είναι το ποσό στον τραπεζικό σου λογαριασμό, όποιες κι αν είναι οι ερωτικές σου προτιμήσεις και η οικογενειακή σου κατάσταση, είμαι βέβαιη ότι έχεις καταφέρει πολλά, έχεις θυσιάσει πολλά και επιμένεις να κοπιάζεις στην αρένα για ακόμα περισσότερα. Αν μοιραστείς την ιστορία σου με την Ελένη, η Ελένη θα μιλήσει πιο εύκολα στη Γιώτα και η Γιώτα θα βρει το θάρρος να πει και τη δική της ιστορία. Περισσότερα μας ενώνουν απ’ όσα μας χωρίζουν, πίστεψέ με και μόλις αρχίζεις να μοιράζεσαι το συνειδητοποιείς. Η ιστορία σου μπορεί να αλλάξει τη δική μου και μαζί μπορούμε να αλλάξουμε τον ρου της ιστορίας. Και να προχωρήσουμε στον κόσμο όπως μας αξίζει. Με όνειρα, αισιοδοξία και τόλμη. Ενωμένες.

Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό SHAPE