Γιατί νιώθουμε όλοι τόσο εξαντλημένοι;

Με όποιον μιλάω αυτές τις μέρες, ακούω το ίδιο πράγμα: «Αισθάνομαι εξάντληση, δεν κοιμάμαι καλά, δεν μπορώ να ξεκουραστώ, καταρρέω και δεν ξέρω τον λόγο».

Φυσικά, όταν η αίσθηση κούρασης επιμένει, είναι καλό να επισκεφθεί κανείς τον γενικό γιατρό για κάποιες απλές εξετάσεις, έτσι ώστε να αποκλειστεί η έλλειψη βιταμινών ή κάποιο άλλο παθολογικό αίτιο. Όταν όμως το παθολογικό αίτιο αποκλειστεί, είναι πλέον ώρα να κοιτάξουμε την εξουθένωση ολιστικά.

Το Burnοut δεν είναι κάτι καινούριο

Όσον αφορά την εργασία, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει αναγνωρίσει το «Σύνδρομο Εργασιακής Εξουθένωσης» ήδη από το 2019 και το έχει συνδέσει με το χρόνιο εργασιακό στρες.

Εδώ, δεν θα μιλήσουμε για κάποιο σύνδρομο, αλλά για την ανεξήγητη αίσθηση εξουθένωσης την οποία εμφανίζουμε πλέον οι περισσότεροι  στην καθημερινότητα μας. Γιατί είμαστε μια τόσο εξαντλημένη κοινωνία; Και τι μπορείς να κάνεις για να νιώσεις καλύτερα όταν η καθημερινότητα σε πιέζει και οι υποχρεώσεις τρέχουν;

Ο νους έχει την τάση να επαναλαμβάνει τις απειλητικές και αρνητικές σκέψεις, σαν να πρόκειται για καμπανάκι συναγερμού. Αυτό δεν σημαίνει ότι από μόνος του θα μπει σε διαδικασία επίλυσης. Με λίγα λόγια, με το να επαναλαμβάνεις αγχωτικές ή δυσάρεστες σκέψεις και συναισθήματα, όλη μέρα ή μέσα στην νύχτα απλώς δημιουργείς περισσότερο άγχος. Και αυτό δημιουργεί κόπωση.

Ο ρόλος του άγχους στην εξουθένωση

Ένας ορισμός για το άγχος που μου αρέσει πολύ είναι ο εξής: αγχώνομαι όταν απαιτώ υπερβολικά πολλά πράγματα από το σώμα και από τον νου μου. Σου θυμίζει κάτι; Αν ναι, υπάρχουν μέτρα που μπορείς να πάρεις για να το ελαττώσεις δραστικά.

Βήμα 1: Αναγνώρισε ακριβώς τι σου συμβαίνει

Αν πιέζεσαι την συγκεκριμένη περίοδο με υποχρεώσεις και άγχη και πασχίζεις να τα καταφέρεις αλλά δυσκολεύεσαι, είναι σημαντικό να σταθείς και να αναγνωρίσεις την κατάσταση ακριβώς όπως έχει και κατόπιν να την αποδεχτείς. Μόνο όταν έχεις μια ρεαλιστική εικόνα της κατάστασης θα μπορέσεις να δράσεις.

Βήμα 2: Φτιάξε μια λίστα

Το δεύτερο βήμα είναι να φτιάξεις μια λίστα από όλα όσα έχεις να κάνεις άμεσα και να αναρωτηθείς ποια είναι η πρόθεση σου πίσω από την προσπάθεια να τα φέρεις εις πέρας. Έτσι, θα μπορέσεις να τα βάλεις σε μια σειρά προτεραιότητας.

Όταν απλά προσπαθείς να καταφέρεις τα πάντα ταυτόχρονα, απλά αγχώνεσαι χωρίς κανένα λόγο. Αναγνώρισε λοιπόν τι είναι πραγματικά επείγον, τί μπορεί να γίνει αργότερα και τί μπορεί να ακυρωθεί και φτιάξε μια στρατηγική. Ναι, κάποια μπορούν να ακυρωθούν. Στοιχηματίζω ότι αυτή η σκέψη από μόνη της μειώνει το άγχος σου.

Βήμα 3: Δείξε συμπόνια

Το τρίτο βήμα είναι να αποφασίσεις να φέρεσαι πιο συμπονετικά στον εαυτό σου. Ήρθε η ώρα να καταπολεμήσεις την τελειομανία σου, η οποία είναι γνώρισμα της κουλτούρας μας. Πράγματι, παρά τους μύθους περί λαού γλεντζέδων, το ποσοστό τελειομανίας του μέσου Έλληνα σήμερα έχει χτυπήσει κόκκινο.

Σύμφωνα με έρευνες, εργαζόμαστε περισσότερο από τους περισσότερους Ευρωπαίους. Παράλληλα, προσπαθούμε να ανταπεξέλθουμε στα standards μια Ελληνικής οικογένειας που είχε υπερβολικά μεγάλες φιλοδοξίες για τα παιδιά της όχι μόνο από άποψη εκπαίδευσης και εργασίας αλλά και κοινωνικά. Αυτό από μόνο του δεν είναι αρνητικό. Όταν όμως προσπαθείς να πετύχεις σε όλα, χωρίς να ξέρεις πως να δείχνεις καλοσύνη στον εαυτό σου, τότε μιλάμε για αυτοεγκατάλειψη.

Τι είναι η Αυτοεγκατάλειψη;

Αυτοεγκατάλειψη είναι η τάση να αγνοούμε τις ανάγκες μας, για να ικανοποιήσουμε ανάγκες άλλων είτε πρόκειται για πρόσωπα, είτε για ομάδες. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια συμπεριφορά που υιοθετήσαμε σε νεανική ηλικία και συνεχίζουμε άθελα μας γιατί μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς.

Πως μπορείς να αναγνωρίσεις αυτήν την τάση σου; Όταν αισθάνεσαι ότι για να κερδίσεις αγάπη και εκτίμηση είναι αναγκαίο να ικανοποιήσεις τις ανάγκες κάποιου άλλου. Ξέρω, είναι σκληρό να παραδεχτείς ότι κάνεις κάτι τέτοιο. Είναι όμως επίσης αναγκαίο.

Σχεδίασε λοιπόν ένα μεγάλο κύκλο με τα ονόματα όλων όσων έχουν σημασία για σένα. Κι έπειτα ζωγράφισε ένα μικρότερο κύκλο και γράψε μέσα «Εγώ». Πόσο μικρός είναι ο κύκλος που σε αντιπροσωπεύει; Αν πράγματι οι άλλοι αποτελούν ένα τεράστιο πλανήτη στο δικό σου σύμπαν, είναι πιθανό να συμπεριφέρεσαι σαν δορυφόρος χωρίς να το καταλαβαίνεις.

Αναλογίσου το λοιπόν και όπου νομίζεις ότι ισχύει κάτι τέτοιο πάρε χώρο, μεγάλωσε, απλώσου. Αυτό σημαίνει βάλε τις ανάγκες σου πρώτες. Θα δεις πως έτσι η ψυχική κούραση θα υποχωρήσει. Και όσο για τους σημαντικούς άλλους; Θα ωφεληθούν και αυτοί, γιατί μόνο όταν είσαι καλά μπορείς να προσφέρεις.

Ημέρα Επανεκκίνησης

Ένα πρακτικό tip για το τέλος: Όταν μια συσκευή δυσλειτουργεί, τί κάνουμε; Επανεκκίνηση. Δεν αξίζουμε το ίδιο κι εμείς; Σκέψου λοιπόν όλα τα πράγματα που σε ξεκουράζουν, και διάλεξε μια ημέρα, την οποία θα αφιερώσεις στον εαυτό σου. Και αν λείπει ο χρόνος, μπορεί μισή μέρα, ή μια ώρα να κάνουν την διαφορά.

Όταν ήμουν μικρή στον αθλητισμό και το σχολείο μας έλεγαν συχνά «Δεν υπάρχει δεν μπορώ, υπάρχει δεν θέλω». Πως γίνεται να μην θέλω να τα καταφέρω, σκεφτόμουν… Δεν το δεχόμουν με τίποτα. Κι έτσι συνήθισα να μπορώ συνεχώς. Μου πήρε δεκαετίες να παραχωρήσω στον εαυτό μου το δικαίωμα να μην θέλω. Και να το εκφράζω. Δεν θέλω γιατί είμαι εξαντλημένη. Μπορώ αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα το κάνω. Δεν θέλω σήμερα κι έτσι αύριο θα μπορώ.

Φιλιά,

Witchella.